Φίδια μας ζώνουν από παντού

Τελικά πρέπει ν’ αποφασίσουμε. Ποιοι είμαστε; Δεν γίνεται να είναι όλα «τουρλού». Ποια είναι η κουλτούρα μας;

Η κουλτούρα πρωτίστως ορίζεται απ’ τη καλλιτεχνική δημιουργία – όμως οι καλλιτέχνες είναι μείζονος και ελάσσονος σημασίας, όπως άλλωστε όλα τα πράγματα. Ο κάθε καλλιτεχνικός χώρος έχει τους συγκεκριμένους εκφραστές του. Οι πρώτοι διδάξαντες οι "εκφραστές" εκ των πραγμάτων είναι μεγάλης σημασίας χωρίς να τεκμαίρεται ότι αυτοί που τους ακολουθούν είναι το ίδιο μεγάλοι. Μπορεί να είναι και κακοί...
Κι αν θα μιλήσουμε για μείζονος σημασίας καλλιτέχνες ως προς τη λογοτεχνία, είναι πλήθος: Καζαντζάκης, Θεοτοκάς, Θεοτόκης, Κοτζιάς, Σεφέρης, πάει λέγοντας, ατέλειωτος ο κατάλογος. Στη ζωγραφική, Γουναρόπουλος, Παρθένης, Μπουζιάνης, Χατζηκυριάκος-Γκίκας, Εγγονόπουλος, Βασιλείου, Τσαρούχης και πάει λέγοντας –ατέλειωτος ο κατάλογος.

Όμως με τη μουσική δεν τα πάμε καλά. Αγνοούμε μεγάλους συνθέτες μας. Καλομοίρης, Ξενάκης, Μάντζαρος, κι έχουμε μείνει σ’ αυτούς που κάποιοι επέβαλαν. Και για άλλους δεν μας νοιάζει πια: Θεοδωράκης, Κραουνάκης, Σπανουδάκης... κι απ' τους πιο παλιούς: Σπανός, Λοϊζος, Μαρκόπουλος, Σαββόπουλος... Και ως προς το Δημοτικό τραγούδι τη Δόμνα Σαμίου. Ούτε καν ακούγονται... Δεν γίνεται να μένουμε στους καινούργιους -"ήσσονος-μείζονος σημασίας" δεν εξετάζουμε σε σχέση με τους προηγούμενους, που καταλήξαμε πλέον να αγνοούμε, χάριν του συρμού που επιβάλει ορισμένα "εύκολα ακούσματα".

Συμπέρασμα: Τώρα τελευταία η μουσική τείνει να επισκιάσει όλα τα άλλα μέσα έκφρασης. Και ποια μουσική; Μια που επιβάλλει ο συρμός. Που κι αυτός είναι προϊόν μιας επιλεκτικής τάσης που τείνει να προβάλλει καλλιτέχνες -σε πολλές περιπτώσεις- ελάσσονος σημασίας εκ των πραγμάτων γιατί είναι εμπορικοί και το εμπορικό ισούται με το εφήμερο και το εφήμερο δεν είναι μεγάλης σημασίας συνήθως. Το προϊόν που παρουσιάζουν είναι εύπεπτο, ανώδυνο, διασκεδαστικό απλά και μόνο, διότι δεν έχει κανένα προβληματισμό.

Όμως υπάρχουν προβλήματα που είναι άλυτα που τα παρακάμπτουμε, σηκώνοντας τα χέρια ψηλά. Τι απομένει; Μια αποσιώπηση, ένας εφησυχασμός γιατί όλοι πιστεύουν πως δεν γίνεται τίποτα και τίποτα δεν μπορεί ν’ αλλάξει… Έτσι περνάνε οι μέρες, οι ώρες, με απλές -ανώδυνες για κάθε συμφέρον- επιλογές. Σ’ αυτή την ισοπέδωση πως όλοι και όλα είναι καλά, πρωτοστατεί η κυρίαρχη ιδεολογία πως ό,τι μας δίνεται είναι καλό κι ας κάνουμε το σταυρό μας που μένουμε σ’ αυτή τη χώρα επειδή απλά και μόνο, το κλίμα είναι καλό και η θάλασσα καταγάλανη. Και μη το ψάχνεις παρά πέρα. Λίγο κι αν ψάξεις θα βρεις το μαύρο φίδι.

Μάλιστα, φίδια μας ζώνουν από παντού κι εμείς εξακολουθούμε το slogan "μια χαρά είμαστε, μην το ψάχνεις…" ονομάζοντας "μια χαρά" ένα μπάσταρδο συνονθύλευμα κάθε λογής ερεθισμάτων -οπτικών, ακουστικών- που χαϊδεύουν αντί να ταρακουνούν τη ράχη μας. Γιατί θέλουμε την καρέκλα μας να μένει ακίνητη ακόμη κι αν είναι τοποθετημένη σ’ ένα μίζερο, άχαρο, συνεχώς επαναλαμβανόμενο μονότονο, κουραστικό εντέλει, τοπίο.

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

Σαπωνοποιία Αλεπουδέλη

Αρχαίο πετράδι της Αδριατικής

Σεπτέμβριος 1922 - Η Καταστροφή της Σμύρνης